日本が好き

เมื่อวันหยุดที่ผ่านมา ฉันได้นั่งรถไฟฟ้าไปทำธุระ ตอนช่วงบ่ายๆ ของวันหยุดคนจะแน่นมาก พอถึงสถานีหนึ่งก็มีผู้หญิงกับเด็กขึ้นรถไฟฟ้ามา ปรากฏว่ามีชายคนหนึ่งลุกให้เด็กนั่ง ทั้งที่สัมภาระเขาก็เยอะ แถมอ่านหนังสือด้วย ไม่ต้องสงสัยเลยว่าเขาเป็นคนชาติอะไร?




เขาก็คนญี่ปุ่นนั่นเอง เพราะถ้าใครเคยไปญี่ปุ่นแล้วล่ะก็ ภาพที่เห็นชินตา คือชาวญี่ปุ่นที่ใช้บริการรถไฟฟ้าส่วนใหญ่จะอ่านหนังสือ พวกเขาเหล่านั้นล้วนกำลังมีความสุขในการอ่านหนังสือ ในขณะที่กำลังเดินทางไปสู่จุดหมายปลายทาง ซึ่งฉันว่าต่างจากคนไทยมากเลย คนไทยเราอ่านหนังสือกันน้อยมาก อย่างอยู่บนรถไฟฟ้าหรืออยู่บนรถสาธารณะก็มักจะนั่งเหม่อลอยมองวิวข้างทาง หรือก็คุยโทรศัพท์หรือส่งไลน์กันให้วุ่นวายกันไปหมด







สถิติการอ่านหนังสือของคนไทย เฉลี่ยแล้วอ่านคนละ 2 เล่มต่อปีเท่านั้น ซึ่งถือว่าน้อยมาก ต่างกับคนญี่ปุ่นที่อ่านหนังสือเฉลี่ยคนละ 40-50 เล่มต่อปีเลยทีเดียว นั่นก็เพราะว่าการอ่านหนังสือสำหรับคนญี่ปุ่นนั้นได้รับการปลูกฝังมาตั้งแต่เด็ก เราจะเห็นว่าเด็กญี่ปุ่นเติบโตมากับหนังสือตั้งแต่การอ่านการ์ตูนมังงะ ที่มีภาพประกอบซึ่งเป็นการช่วยให้เด็กอยากอ่านหนังสือมากขึ้น และอีกทั้งมีเนื้อหาที่สนุกสนาน และก็กลายเป็นนิสัยติดตัวชาวญี่ปุ่นมาจนโต เราไม่เคยเห็นคนญี่ปุ่นละทิ้งการอ่านหนังสือเลย หากเราได้ไปเดินตามร้านหนังสือในญี่ปุ่น เราก็จะได้เห็นถึงความหลากหลายของหนังสือทุกแบบ ทุกกลุ่มวัยวางไว้ต้อนรับผู้มาเยือน นอกจากนั้นยังมีระบบการค้นหาหนังสือที่อำนวยความสะดวกให้กับผู้ซื้อเป็นอย่างดี โดยทางร้านจะมีเครื่องสำหรับค้นหาหนังสือ ผู้ซื้อสามารถจะค้นหาได้จาก ชื่อหนังสือ ชื่อผู้แต่ง หรือหมายเลข ISBN ของหนังสือเล่มนั้นๆ ที่ผู้ซื้อต้องการ เมื่อเราใส่ข้อมูลที่ต้องการค้นหาแล้วเครื่องก็จะบอกว่าหนังสือนั้นมีรายละเอียดของผู้แต่ง ราคา วันผลิต และจะบอกว่าหนังสือเล่มนี้อยู่ตรงส่วนไหนของร้าน ช่างสะดวกสบายเสียเหลือเกิน




ภายในร้านอินเตอร์เน็ตคาเฟ่นอกจากจะให้บริการเล่นอินเตอร์เน็ตแล้ว ก็ยังมีหนังสือให้เช่าอ่านอีกด้วย มีหนังสือให้เลือกสรรหลายต่อหลายประเภทด้วยกัน ซึ่งถ้าเป็นที่เมืองไทยเวลาเช่าหนังสือต้องเอากลับไปอ่านที่บ้าน แต่ที่ญี่ปุ่นสามารถเช่าอ่านในร้านอินเตอร์เน็ตคาเฟ่ได้เลย โดยอ่านกี่เล่มก็ได้เพราะเค้าคิดค่าเช่าเป็นชั่วโมง หากอ่านหนังสือแล้วรู้สึกหิวก็จะมีกาแฟ มีขนมหรือจะทานอาหารก็มีให้บริการเหมือนกัน ถือเป็นบริการที่ครบวงจรจริงๆ ซึ่งที่ญี่ปุ่นจะมีร้านอินเตอร์เน็ตคาเฟ่แบบนี้ไม่ต่ำกว่า 2,000 แห่งทั่วประเทศ



แล้วที่ญี่ปุ่นก็ยังมีการจัดงานที่เรียกว่า “読書週間（どくしょしゅうかん） สัปดาห์แห่งการอ่านหนังสือของญี่ปุ่น” ด้วย พอฤดูใบไม้ร่วงมาเยือน สิ่งหนึ่งที่คนญี่ปุ่นนึกถึงคือ " การอ่านหนังสือ " การส่งเสริมการอ่านหนังสือเป็นนโยบายทางการศึกษาที่รัฐบาลทุ่มงบประมาณอย่างเต็มที่ เช่น การพัฒนาห้องสมุดของโรงเรียน ห้องสมุดชุมชน อีกทั้งยังมีการรวมตัวกันขององค์กรภาคเอกชนจัดตั้ง สภาส่งเสริมการอ่านหนังสือแห่งประเทศญี่ปุ่น 読書推進運動協議会 ปลูกฝังนิสัย " รักการอ่าน" ให้แก่เยาวชน จัดทำหนังสือที่มีความรู้ทุกแขนงให้เป็นการ์ตูนเพื่อให้เด็กสามารถเข้าใจได้ง่าย ๆ และจัดกิจกรรมต่าง ๆ เพื่อส่งเสริมการอ่านหนังสือ




ตอนฉันอยู่ที่ญี่ปุ่นก็มักจะไปซื้อหนังสืออ่านบ่อยๆ ส่วนใหญ่เป็นการ์ตูน ตอนนั้นฉันเองก็สงสัยว่าทำไมคนญี่ปุ่น ชอบห่อปกหนังสือ โดยใช้กระดาษน้ำตาล หรือ กระดาษทึบ ปิดหน้าปกเอาไว้ แล้วฉันก็ได้คำตอบมาว่า เพราะคนญี่ปุ่นจะให้ความสำคัญกับคำว่า Privacy อย่างมาก ทุกคนจะห่อปกกระดาษนั่งอ่านบนรถไฟโดยไม่ต้องสนใจว่าใครอ่านหนังสืออะไร เพราะฉะนั้นเวลาซื้อหนังสือทางร้านจะถามว่าจะให้ห่อปกไหม? ถ้าบอกให้ห่อก็จะเป็นปกกระดาษสีน้ำตาลตุ่นๆเหมือนกันหมด

แล้วการอ่านหนังสือก็ยังบ่งบอกรสนิยมของผู้อ่านเช่นเดียวกับการกินอาหาร การอ่านหนังสือ ก็คือการให้อาหารสมองเช่นเดียวกัน แล้ววันนี้...เพื่อน ๆ อ่านหนังสือกันหรือยังคะ