日本が好き

เผอิญเมื่อวันก่อนตอนดึกมองขึ้นไปบนท้องฟ้า เห็นพระจันทร์พอดีเลย นานแล้วที่ไม่ได้เห็นพระจันทร์แบบนี้ ไม่ใช่ว่าพระจันทร์ไม่มีนะ แต่เพราะชีวิตคนสมัยนี้มันเร่งรีบจนลืมที่จะมองธรรมชาติยามค่ำคืน เมื่อมองพระจันทร์เราก็จะเห็นเหมือนมีกระต่ายอยู่บนนั้น ตอนเด็กๆ ฉันคิดว่ากระต่ายบนพระจันทร์มีแค่ที่ประเทศไทยเท่านั้น แต่ที่ไหนได้ล่ะ กระต่ายบนพระจันทร์นั้นเป็นความเชื่อของคนหลากหลายเชื้อชาติเลยทีเดียว



กระต่ายจันทร์ เป็นความเชื่อรวมกันของหลายชนชาติ ที่เชื่อว่าบนดวงจันทร์มีกระต่ายอาศัยอยู่ โดยพิจารณาจากจันทรสมุทร (หลุมดำบนดวงจันทร์) แล้วเกิดเป็นพาเรียโดเลีย (จินตภาพ) รูปกระต่ายขึ้นมา

ความเชื่อนี้มีในหลายชนชาติทั่วโลก เช่น แอฟริกา, ทิเบต, จีน, ญี่ปุ่น รวมถึงอเมริกากลางและอเมริกาใต้

ในปกรณัมของฮินดู พระจันทร์ เทพเจ้าแห่งดวงจันทร์ เป็นผู้ถือกระต่ายไว้ในพระหัตถ์ เนื่องจากคำว่ากระต่ายในภาษาสันสกฤต คือ "ศศะ" ดังนั้นจึงเรียกดวงจันทร์ว่า "ศศิน" (ศศินฺ) แปลว่า "ซึ่งมีกระต่าย

ในปกรณัมของจีน ภาพที่ปรากฏบนดวงจันทร์ คือ กระต่ายขาวกำลังตำข้าวในครก กระต่ายนี้เชื่อกันว่าเป็นผู้รับใช้เซียนหรือผู้วิเศษ โดยมีหน้าที่ปรุงยาอายุวัฒนะ หรือเป็นสัตว์เลี้ยงของฉางเอ๋อ เทพธิดาแห่งดวงจันทร์

ในชาดก ซึ่งเป็นนิทานของพุทธศาสนา มีเรื่องหนึ่งเล่าว่า มีชายคนหนึ่งหลงทางในป่า ขณะที่หมดสติไปเพราะความหิวและยากลำบาก มีสัตว์ป่า 3 ชนิดมาพบเข้า ได้แก่ หมี, หมาจิ้งจอก และกระต่าย สัตว์ทั้ง 3 ตกลงกันที่จะช่วยชายผู้นี้ หมีนำปลามาให้ ขณะที่หมาจิ้งจอกนำองุ่นมาให้ แต่กระต่ายไม่อาจหาอะไรมาได้ เพราะกินเป็นแต่หญ้า จึงเสียสละตัวเองกระโดดเข้ากองไฟเพื่อเป็นอาหารให้แก่ชายผู้นี้ พระอินทร์จึงวาดภาพกระต่ายจารึกไว้บนดวงจันทร์เพื่อระลึกถึง อย่างไรก็ตามชาดกเรื่องนี้ได้มีรายละเอียดต่างไปเล็กน้อย ๆ เช่น ชายผู้นี้บ้างก็ว่าเป็นพระพุทธเจ้า หรือเป็นพราหมณ์บ้าง หรือกระทั่งว่า กระต่ายตัวนี้คือพระชาติหนึ่งของพระพุทธเจ้าก็มี

แล้วเราสังเกตกันหรือไม่ว่า ตอนเด็กๆ เราจะได้ฟังนิทานเกี่ยวกับกระต่ายบนดวงจันทร์มากมาย นิทานของแต่ละประเทศก็จะมีรายละเอียดที่แตกต่างกันออกไป

อย่างนิทานของคนญี่ปุ่นก็จะเริ่มต้นเรื่องที่ชายชราที่อาศัยอยู่บนดวงจันทร์ ได้มองลงมายังพื้นโลกและพบเห็นสิ่งมีชีวิตสามเกลอ หนึ่งนั้นคือลิง หนึ่งนั้นคือหมาป่าและอีกหนึ่งคือกระต่าย และเพื่อจะทำการทดสอบจิตใจที่เปี่ยมเมตตา ว่าสัตว์ตัวไหนใจดีที่สุด ชายชราผู้นั้นจึงจำแลงตัวกลายมาเป็นขอทานและลงมายังพื้นโลกและได้กล่าวขอให้สัตว์ทั้งสามนี้หาอาหารให้แก่ตน

" โปรดช่วยผมด้วย ผมหิว หิวเหลือเกิน" เขาพูดกับสัตว์ทั้งสาม สัตว์ทั้งสามรู้สึกสงสาร ต่างแยกกันไปหาอาหารมาให้ขอทาน

ลิงได้นำเอาผลไม้มาให้ ส่วนหมาป่านำเอาปลามาให้แก่ขอทานเฒ่าผู้นี้ แต่กระต่ายไม่สามารถหาสิ่งใดมาได้เลย
กระต่ายร้องคร่ำครวญ แต่แล้วก็ได้ความคิดขึ้นมา

" ได้โปรดเถอะ คุณลิง ช่วยกรุณานำไม้ฟืนมาให้ฉันหน่อย
ส่วนคุณสุนัขจิ้งจอก ขอได้โปรดนำไม้ฟืนกองนั้นก่อไฟกองใหญ่ให้ฉันด้วย"

สัตว์ทั้งสองทำตามคำขอของกระต่าย
เมื่อไฟลุกไหม้สว่างดีแล้ว กระต่ายก็พูดกับขอทานว่า

" ผมไม่มีสิ่งใดจะให้คุณ ดังนั้นผมจะโยนตัวเองลงไปในกองไฟนี้
จากนั้นเมื่อผมถูกไฟเผาจนสุกดีแล้ว ขอให้คุณกินเนื้อของผมแทนก็แล้วกัน"

กระต่ายเตรียมพร้อมที่จะกระโจนลงไปในกองไฟและย่างตัวเอง
แต่ทันใดนั้นขอทานก็เปลี่ยนร่างเป็นชายชราบนดวงจันทร์ตามเดิม

" เธอเป็นสัตว์ที่ใจดีมาก เจ้ากระต่าย
แต่เธอไม่ควรทำสิ่งใดที่เป็นการทำร้ายตัวของเธอเอง
เนื่องจากเธอเป็นสัตว์ที่ใจดีที่สุดในบรรดาสัตว์ทั้งหมด
ฉันจึงขอนำเธอกลับขึ้นไปอยู่กับฉัน"

เมื่อขอทานเฒ่าได้ยินดังนั้น จึงกลับร่างกลายเป็นชายชราจากดวงจันทร์และเชื้อเชิญให้กระต่ายขึ้นไปอยู่บนดวงจันทร์
และนี่คือที่มาของความเชื่อของชาวญี่ปุ่นแต่ดั้งเดิมที่ว่า คืนใดที่ดวงจันทร์สาดแสงสวยงามกระจ่างตา
พวกเขาจะเห็นกระต่ายกำลังตำข้าวอยู่บนดวงจันทร์




คืนนี้ลองแหงนหน้ามองฟ้า เพื่อนๆ อาจจะเห็นกระต่ายน้อยตัวนั้นกำลังตำข้าวอยู่ก็เป็นได้